Korrika jaia Apirilak 9an

Badator Korrika Hondarribira, eta motorrak berotzeko Korrika jaia antolatu dugu Blaganetik. Animatu zaitezte: eskulanak haurrentzat, Ginkana gazteentzat, kontzertuak, afaria, …

Adi: Gazte Konkiz Ginkanan parte hartzeko izena ematea gomendatzen da. Izena emateko estekan klikatu edo QR kodea eskaneatu eta bete mesedez galdetegia.

Ez ahaztu azteazken honetan, apirilak 6, hitzaldi interesgarri bat antolatu dugula: Euskararen esanahia(k) hitzaldia, arratsaldeko 18:30, Kultur Etxean.

Pantailak euskaraz ekimena

Urriak 21an “Pantailak euskaraz” ekimeneko kideak Hondarribian izan ditugu, arratsaldeko 19h00tan Kultur Etxeko areto nagusian.

Pantailak Euskaraz mugimenduko lagunak bultzada bat merezi dutela uste dugu. Sinadurak biltzen ari dira pelikula, serie eta marrazki bizidunetan gure hizkuntza erabil dadin. Eta seguru gaude Hondarribian ehunka lagun daudela ados eskari horrekin. Tartetxo bat hartuko duzu hauek sinatzeko? 👇🏻

✅ Disney + euskaraz: https://secure.avaaz.org/community_petitions/es/the_walt_disney_company_disney_euskaraz/

✅ Netflix euskaraz: https://www.change.org/p/netflix-edukiak-euskaraz-emititu-ditzala-eskatzen-diogu-netflix-i

✅ Zinemak euskaraz: https://secure.avaaz.org/community_petitions/es/eusko_jaurlaritza_nafarroako_gobernua_euskal_hirig_zinemetan_euskararen_presentzia_legez_bermatuko_duen_zinemaren_lege_propioa_behar_dugu/

✅ Twitch euskaraz: https://twitch.uservoice.com/forums/924619-localization/suggestions/41401138-more-options-for-stream-language-euskara

Zure lagunak ere honekin ados daudela uste baduzu, pasaiezu mezua mesedez: denon artean pantailak euskaldunduko ditugu 💪🏼

Informazio gehiago: https://www.pantailakeuskaraz.eus/

Eusko Label liga: hau ezin da errepikatu

Abuztuaren hasieran jakin denez, Traineru Kluben Elkartearen (TKE) ikus-entzunezko plataformak (ACT TV) gaztelaniaz hitz egitera derrigortu nahi izan zuen Donostiarra Arraun Elkarteko kide bat uztailaren 25ean, Lekeition jokatutako estropadaren ondoren.

Euskal Herrian Euskarazen (EHE) bidez salatutako egoera horren aurrean, honakoa adierazi nahi dugu kostaldeko herrietan euskararen alde lan egiten dugun bost eragilek:

1) Elkartasuna adierazi nahi diogu adierazpenak euskaraz bakarrik egin nahi izan zituen arraunlariari. Egunero jasan behar izaten ditugu horrelako egoerak eta garrantzitsua da presioen gainetik euskaldun gisa ditugun eskubideei tinko eusten dieten pertsonak agertzea, baita mota horretako gertakariak eremu pribatuan ez geratzea ere, euskararen erabilera denoi dagokigun zerbait delako.

2) Eusko Label liga antolatzen duen TKEri eskatzen diogu bere komunikazio-politika alda dezala, euskaraz hitz egin nahi duten arraunlariak ez daitezen presionatuta sentitu, uztailaren 25ean gertatu zen bezala. Euskal Herrian gaude eta euskaraz bakarrik hitz egin nahi izatea guztiz zilegi da. Lehiaketaren komunikazio-lanak hizkuntza batean baino gehiagotan egin behar badira, TKEk asmatu beharko du nola eseri tosta berean komunikazio eleanitza eta euskaldunei zor zaien errespetua.

3) Goi mailako kirolariak gizartearentzat erreferente dira, ez bakarrik lehiatzen direnean, baita jendaurrean agertzen direnean ere. Horregatik, Eusko Label ligan parte hartzen duten arraunlari guztiak animatu nahi ditugu ACT TV-k eta beste hedabideek egiten dizkieten elkarrizketetan euskaraz egitera (baita galizieraz ere, herrialde hartako arraunlarien kasuan). Arrauna kirola baino gehiago baita: neurri batean, bizi garen herriak ordezkatzen dituzte gure traineruek. Erakutsi dezagun herri euskaldunak garela.

Sinatzaileak:

Axola euskara elkartea (Abanto)

Bagera euskaltzaleen elkartea (Donostia)

Blagan euskara elkartea (Hondarribia)

Karkara Taldea kultur elkartea (Orio)

Zuhatza euskara elkartea (Deba)

Kultur ekintzen kronikak: “Zizelkariak Hondarribian”

Blaganek hilero antolatzen dituen kultur jarduerak bertan behera utzi behar izan ditugu, baina tarte honetan,  jadanik pasatu diren ekintzen inguruko hausnarketak ekarriko ditugu gogora. Hemen urtarrilean izandako  “Zizelkariak” jardueraren inguruko kronika, disfrutatu.

—————————–

Zizelkariak Hondarribian (*)

zizelkariak

Sustrai Colinak 2017ko Bertsolari Txapelketa Nagusiaren bukaerako agurra honela amaitu zuen:

Euskal Herria gelditu
ez dadin euskal erdian
bila ditzagun arnas ta
ardatzak periferian.

Aldiriko arnas bizigarri horren lagin polita eskaini digu Topatu.eus gazte proiektu komunikatiboak Zizelkariak izeneko dokumentalarekin. Euskal Herriko periferia erdigunera ekartzea helburua duen filmak gure geografiaren ertzetan hainbat mugimenduetan lanean ari diren sei gazteri ahotsa ematen die.

Urtarrilean Zizelkariak dokumentala ikusteko aukera izan genuen Hondarribiko Gatzetxean. Blaganek antolatutako urteko Kultur Programazioaren barruan, Ainara Conde eta Maddi Ane Txoperena lesakarrek azaldu ziguten ikusentzunezko horren ekoizpen prozesua.

Dokumentalak adierazten digu lur egurtua dela gurea eta sei gazte euskaldun hauek, ertzetako lur egurtuan jaio eta hazitakoak, arrotz sentitu izan direla kontatzen digute. Tuterako mugimendu feministako kidea den Edurne Sanchezek euskaraz hitz egiteaz lotsatzen zela aipatzen du. Euskaraz hitz egiteagatik oso markatua sentitu izan dela eta euskaldun gisa jasaten zuen zapalkuntza horretatik bizitu zuen feminismoaren beharra. Martta Irigoien gazteak dantza eta antzezpenarekin gorpuzten du euskara Amikuzen. Gazteek modu kolektiboan euskara Baxenafarroako paisaian gorpuzten dute Libertimenduaren bidez eta Irigoienen ustez, oso garrantzitsua da gorputza plazara eramatea euskaraz sortu den zerbaiten bidez. Irunberriko gazte musikaria den Ibai Osinagak ere euskaraz abestea hautu politiko gisa hartzen du.

Antzera mintzo dira Maika Alfaro, Jon Maruri eta Arkaitz López: despopulatzeaz, prekarietateaz, etxe hutsen arazoaz, langabeziaz, turismoaren arriskuez… Alduden, Ezkerraldean, Arabar Errioxan, Amikuzen, Irunberrin edo Erriberan bizi duten errealitate soziopolitikoa aldatu nahi duten euskal hiztun gazteak dira. Sei ertz, sei ahots, sei borroka. Lur egurtuan jaio eta zizelkari bihurtu diren sei gazte.

Lur eta hizkuntza egurtua da gurea, eta  Hondarribiko Gaztetxera bertaratu ginenon artean solasaldia interesgarria sortu zen. Filmean agertzen diren Tutera, Amikuze edo Ezkerraldeko gazteak “euskararen periferia geografikoan” erraz kokatzen ditugu. Baita Maule, Gasteiz edo Balmasedakoak ere. Azpeitia, Tolosa edo Oiartzun, ordea, erdigunean kokatuko genituzke. Baina, non ipiniko genuke Hondarribia? Euskararen erdigunea al da txol herri eder garbi hau? Non kokatuko zenuke Hondarribian euskaraz aritu nahi dutenak? Gizartearen erdigunean ala periferian? Zer gara euskal hiztunak Hondarribian erdigune ala ertz?

Ez dut uste garrantzi handiegirik duenik galdera horien erantzun zehatza zein den jakitea. Susmoa dut euskaraz aritu nahi dugun guztiok nahiko periferikoak garela, horregatik erdigunea eta ertza non kokatzen dugun baino, euskaraz lasai, lotsarik gabe eta lotsagabe egiten duten hiztunak behar ditugu: Alduden, Orion, Irunberrin eta Markinan. Hondarribian ere denon ekarpena ezinbestekoa da: kaletar, zahar, etorriberri, haur, gazte, kanpotar, baserritar, bañista ala gazte.

Zizelkariak dokumentalean euskaraz hitz egiten duten gazteak agertzen dira; Tutera, Arberatz, Mamariaga, Aldude, Irunberri eta Moretan euskaraz mintzo direnak. Askotan, kexu aritzen gara gazteen hizkuntza (eta bestelako) praktiken inguruan. Belaunaldien arteko kritikak ohikoak izaten dira, baina, ertz izendatzen ditugun herri horietan bezala, Hondarribian ere baditugu zizelkariak diren gazteak: Psilocyben musika sortzen, Billabak abesbatzan kantuan, mugimendu feministan berdintasunaren alde lanean, Gaztetxean ekimen ezberdinak antolatzen,  eta beste hainbat eta hainbat ekimen sustatzen, herrian eta herritik kanpo.

Geroa zizel, giroa pizten abesten du Olatz Salvadorrek Zizelkariak dokumentalerako egindako abestian. Hondarribian ere jarrai dezagun euskarazko giroa pizten, oraingo eta geroko zizelkari euskaldunak erdigune izan daitezen.

Post Scriptum: Zoritxarrez, Blaganek ezin izango ditu gazteekin batera jarduera gehiago antolatu Hondarribiko Gaztetxean. Martxoaren 5ean gaztetxea itxi baizuten, zizela ordez borra erabiliz; borra hitzak dituen lehen hiru esanahiak erabiliz: https://t.co/EU0lXOdihL?amp=1

(*) Testu hau Jakin aldizkariaren 236. alerako idatzitako artikuluan oinarrituta dago. Artikulu osoa hemen irakur daiteke: https://www.jakin.eus/blog/soziolinguistika/jaime-altuna-ramirez/erdigune-eta-ertzetako-zizelkariak/352

Kronikaren egilea: Jaime Altuna, Blagankidea